Trong thời gian thẩm tra hồ sơ, Phòng Tư pháp có được yêu cầu các xã, phường, thị trấn giải trình, bổ sung hồ sơ, giải thích số liệu để xây dựng báo cáo thẩm tra hồ sơ đề nghị công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật hay không?
Sau khi tiếp nhận, kiểm tra sơ bộ các hồ sơ đề nghị công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật của các xã, phường trên địa bàn được hoàn tất. Phòng Tư pháp thị xã A đã tổ chức việc thẩm tra hồ sơ. Trong thời gian thẩm tra, Phòng Tư pháp phát hiện hồ sơ của các xã Y, K, Đ và phường H có các kết quả, số liệu không thống nhất, mâu thuẫn và thiếu các tài liệu minh chứng đối với một số tiêu chí, nội dung. Trong trường hợp này Phòng Tư pháp có được yêu cầu các xã Y, K, Đ và phường H giải trình, bổ sung hồ sơ, giải thích số liệu để xây dựng báo cáo thẩm tra hồ sơ đề nghị công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật hay không?
Gợi ý:
- Khoản 5 Điều 7 Quyết định số 619/QĐ-TTg ngày 08/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, quy định: “Trong trường hợp cần thiết, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã giải trình, bổ sung hồ sơ trong thời hạn không quá 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu”.
- Quy trình xem xét, công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật ở trang 107, 108 của Sổ tay hướng dẫn xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật năm 2017 (tái bản năm 2018) của Bộ Tư pháp được thực hiện như sau:
Bước 1: Tiếp nhận, kiểm tra sơ bộ hồ sơ
* Nội dung công việc
+ Tiếp nhận, vào sổ theo dõi hồ sơ đề nghị công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
+ Kiểm tra sơ bộ hồ sơ, yêu cầu bổ sung, hoàn thiện theo quy định (nếu có).
* Cơ quan thực hiện: Phòng Tư pháp.
* Thời hạn thực hiện: Có thể thực hiện kiểm tra, xử lý ngay trong ngày nhận được hồ sơ, bảo đảm phù hợp trong thời hạn chung của quy trình xem xét, công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
* Kết quả thực hiện: Hồ sơ được tiếp nhận, đưa vào sổ theo dõi.
Bước 2: Thẩm tra hồ sơ
* Nội dung công việc:
+ Thẩm tra kết quả tự đánh giá, các điều kiện đạt chuẩn tiếp cận pháp luật của cấp xã.
+ Xây dựng báo cáo hoặc văn bản thẩm tra hồ sơ đề nghị công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
+ Phối hợp, huy động các cơ quan, tổ chức có liên quan đến các lĩnh vực quản lý thuộc nội dung các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật để đánh giá, cho ý kiến về những vấn đề có liên quan (nếu cần thiết).
+ Tổng hợp, lập danh sách cấp xã đủ điều kiện được công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo Mẫu 07 -TCPL-II; danh sách cấp xã chưa đủ điều kiện được công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo Mẫu 08 -TCPL-II của Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư số 07/2017/TT-BTP ngày 28/7/2017 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định về điểm số, hướng dẫn cách tính điểm các chỉ tiêu tiếp cận pháp luật, Hội đồng đánh giá tiếp cận pháp luật và một số nội dung về xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
* Cơ quan thực hiện: Phòng Tư pháp.
* Thời hạn thực hiện: Trước khi tổ chức họp Hội đồng đánh giá tiếp cận pháp luật cấp huyện.
* Kết quả thực hiện: Báo cáo hoặc văn bản thẩm tra của Phòng Tư pháp được bổ sung vào hồ sơ đề nghị công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.
Lưu ý: Trong quá trình thẩm tra hồ sơ, nếu thấy hồ sơ có nội dung chưa rõ, Phòng Tư pháp đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã bổ sung, làm rõ. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm thực hiện yêu cầu của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trong thời hạn không quá 05 ngày làm việc kể từ khi nhận được yêu cầu.
Căn cứ theo các quy định và hướng dẫn nêu trên, Phòng Tư pháp có thể yêu cầu, đề nghị cấp xã bổ sung, hoàn thiện hồ sơ nếu phát hiện hồ sơ còn chưa đầy đủ theo quy định trong quá trình tiếp nhận, rà soát, kiểm tra hồ sơ trước khi thực hiện thẩm tra.
Trong thời gian đang thẩm tra mà phát hiện hồ sơ, tài liệu có mâu thuẫn, chưa rõ hoặc có cơ sở, thông tin cho rằng kết quả tự đánh giá cuả cấp xã còn có nội dung chưa bảo đảm thì đây được coi là trường hợp cần thiết phải yêu cầu cấp xã giải trình làm rõ, bổ sung hồ sơ, không còn thuộc thẩm quyền của Phòng Tư pháp.
Như vậy, trong trường hợp này, Phòng Tư pháp thị xã A đang thực hiện việc thẩm tra hồ sơ, do đó không được yêu cầu các xã Y, K, Đ và phường H giải trình, bổ sung hồ sơ, giải thích số liệu để xây dựng báo cáo thẩm tra hồ sơ đề nghị công nhận cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật mà phải báo cáo, đề xuất Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã thực hiện việc giải trình, bổ sung hồ sơ theo quy định.